Pre-Diyabet Nedir?
Pre-Diyabet, kan şekeri seviyelerinin normal sınırların üzerinde olduğu ancak diyabet olarak sınıflandırılamayacak kadar yüksek olduğu bir durumdur. Pre-Diyabet, tip 2 diyabetin önemli bir risk faktörüdür ve diyabetin ilerlemesini önlemek için önlemler alınması gereken bir aşamadır.
Pre-Diyabet, çoğunlukla insülin direnci ile ilişkilidir. İnsülin direnci, vücudun insüline olan yanıtının azalması veya insülinin etkisiz hale gelmesi durumudur. Bu, pankreastan salgılanan insülinin, hücrelerdeki glikozu kullanmasına yardımcı olamayacağı anlamına gelir ve sonuç olarak kan şekeri seviyeleri yükselir. Pre-Diyabet, kan şekeri seviyelerinin yükselmesi ile ilgili bir dizi faktöre bağlı olarak oluşabilir. Bunlar arasında obezite, fiziksel aktivitenin azalması, yüksek kan basıncı, yüksek kolesterol ve yaşam tarzı faktörleri gibi diğer sağlık sorunları bulunur.
Gizli Şeker (Pre-Diyabet) Belirtileri
Pre-Diyabet, genellikle belirgin belirtiler göstermez. Bununla birlikte, kan şekeri seviyesi yükseldikçe bazı belirtiler görülebilir. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- Aşırı susama
- Sık idrara çıkma
- Aşırı yorgunluk ve halsizlik
- Bulanık görme
- İştah artışı
- Ciltte kuruluk ve kaşıntı
Gizli Şeker (Pre-Diyabet) Risk Faktörleri
Pre-Diyabet, birçok faktörün bir araya gelmesi sonucu oluşabilir. Bunlar arasında yaşam tarzı faktörleri ve diğer sağlık sorunları yer alır.
- Obezite: Yüksek vücut kitle indeksi (VKİ), Pre-Diyabet ve tip 2 diyabet riskini artırır. VKİ, vücut ağırlığının boyuna oranıdır.
- Fiziksel aktivitenin azalması: Düzenli egzersiz yapmamak, Pre-Diyabet ve tip 2 diyabet riskini artırır.
- Yaş: Yaşın ilerlemesi, Pre-Diyabet ve tip 2 diyabet riskini artırabilir.
- Aile öyküsü: Ailede tip 2 diyabet öyküsü olanlar, Pre-Diyabet ve tip 2 diyabet geliştirme riski taşıyabilirler.
- Yüksek kan basıncı: Yüksek kan basıncı, Pre-Diyabet ve tip 2 diyabet riskini artırır.
- Yüksek kolesterol: Yüksek kolesterol seviyeler
Gizli Şekerden Nasıl Korunuruz?
Pre-diyabet, diyabetin ön aşaması olarak düşünülebilir. Diyabetin gelişmeden önce alınacak önlemler, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemekle mümkündür. Pre-diyabetten korunmak için aşağıdaki adımlar önerilir:
- Sağlıklı Bir Diyet Benimsemek Sağlıklı bir diyet, pre-diyabet riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Diyette yeterli miktarda lif, meyve, sebze ve tam tahılların yer alması, kan şekeri seviyelerinin dengelenmesine yardımcı olur. Ayrıca, doymuş yağlardan ve işlenmiş gıdalardan uzak durmak da pre-diyabet riskini azaltabilir.
- Fiziksel Aktivite Düzenli fiziksel aktivite, pre-diyabet riskini azaltır. Haftada en az 150 dakika orta yoğunluklu egzersiz yapmak, pre-diyabet riskini azaltabilir. Yürüyüş, koşu, bisiklet sürme, yüzme gibi aktiviteler pre-diyabet riskini azaltabilir.
- Kiloyu Kontrol Altında Tutmak Fazla kilolu veya obez olmak, pre-diyabet riskini artırabilir. İdeal kiloya ulaşmak ve kiloyu kontrol altında tutmak, pre-diyabet riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
- Alkol Tüketimini Sınırlandırmak Aşırı alkol tüketimi, pre-diyabet riskini artırabilir. Alkol tüketimini sınırlamak veya tamamen bırakmak, pre-diyabet riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
- Sigarayı Bırakmak Sigara içmek, pre-diyabet riskini artırabilir. Sigarayı bırakmak, pre-diyabet riskini azaltmak için önemli bir adımdır.
- Stresi Yönetmek Stres, vücudun kan şekeri seviyelerini artırabilecek hormonlar salgılamasına neden olabilir. Bu nedenle stres yönetimi, pre-diyabet riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Yoga, meditasyon, derin nefes egzersizleri, egzersiz ve düzenli uyku stresi yönetmek için faydalı olabilir.
- Düzenli Kontroller Risk faktörlerine sahip olan kişiler, pre-diyabet testleri yaptırmalı ve düzenli kontrollerde bulunmalıdır. Bu testlerle pre-diyabet erken teşhis edilerek gerekli tedbirler alınabilir.
Sonuç olarak, pre-diyabetten korunmak için sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek gereklidir. Sağlıklı beslenme, düzenli fiziksel aktivite, kiloyu kontrol altında tutmak, alkol tüketimini sınırlamak, sigarayı bırakmak ise alınabilecek ilk aksiyonlar arasında sayılabilir.